Onderzoeksupdate: stapelen van grondstoffen

28 februari 2019

Eind 2017 startte RHP onderzoek naar het verantwoord combineren van meerdere grondstoffen in één substraat en het eventuele stapeleffect van eigenschappen daarbij. Wat is de stand van zaken in dit meerjarige, complexe onderzoek? Een update!

Doel van dit RHP-onderzoek is om te komen tot een veilige manier om meerdere grondstoffen te combineren in substraatmengsels. Onder het RHP-keurmerk geldt voor een aantal grondstoffen een maximaal toegestane dosering in substraten. In mengsels worden echter steeds meer grondstoffen met individuele toegestane doseringen gecombineerd. In zo’n geval wordt er geen rekening gehouden met het feit dat zulke componenten, wanneer gecombineerd, negatieve effecten op gewassen kunnen hebben. Terwijl het geen schade geeft als ze alleen in een mengsel worden toegepast.

De eerste ervaringen uit het onderzoek zijn als volgt:

Voedingsaspecten
In de eerste fase zijn de vijf grondstoffen veen, GFT, rijstkaf, boomschors en houtvezel geanalyseerd met verschillende extractiemiddelen (water, CAT en zoutzuur/HCl) om de beschikbaarheid van voeding in de grondstoffen te beschrijven. Het is nog niet duidelijk hoe de analyseresultaten moeten worden geïnterpreteerd. Wel geven de testresultaten eerste inzichten in hoe elementen worden gebufferd aan organische stofcomplexen (CEC).

Samen met de begeleidingscommissie zijn hiervoor nu de volgende onderzoeksstappen vastgesteld:

• Vanaf nu wordt een standaard analytische benadering gebruikt om materialen te karakteriseren; extractie met water en zoutzuur (HCl).
• Er zullen afzonderlijke mengproeven worden uitgevoerd om inzicht te krijgen in de beschikbaarheid van elementen en adsorptie van elementen op organische stofcomplexen.

Stikstoffixatie
Boomschors, houtvezel en rijstkaf zijn getest op stikstoffixatie. In deze test vertoonde houtvezel een lage N-fixatie, terwijl boomschors en rijstkaf hogere waarden vertoonden. In een eerste reeks groeitesten bleek echter dat de N-fixatie voor deze laatste twee producten veel minder ernstig was. Vooral voor rijstkaf was er geen significant verschil in N-fixatie tussen het referentiemengsel en het mengsel met rijstkaf. Op basis hiervan moet de huidige N-fixatietest voor deze producten worden geëvalueerd.

Hiervoor is nu de volgende onderzoeksstap vastgesteld:

• Stikstofimmobilisatie wordt afzonderlijk getest door incubatie van mengsels in vergelijking met de huidige standaard RHP-test.

Hoge doseringen in groeitest
In een groeitest met doseringen tot 50% van grove grondstoffen in een mengsel met fijn veen, is waargenomen dat de groei van de testgewassen sterk afneemt bij doseringen van 50%. Ook is waargenomen dat de wateropname en capillaire werking van de substraten ernstig waren beperkt. Dit heeft waarschijnlijk ook geleid tot de groeiremming. De vraag is nu gerezen of de standaard groeitest wel geschikt is voor mengsels met hoge doseringen van grove componenten. Om grove componenten te kunnen testen, wordt nu gekeken naar de inzet van zogenoemde extractproeven.

De volgende onderzoeksstappen zijn hiervoor vastgesteld:

• Groeitesten worden uitgevoerd met een 100% dosering van de materialen door middel van een extractproef.
• Combinatie van materialen in groeitesten zal gebeuren in combinatie met aangepaste referenties of aangepaste bemesting.

De eerste verkennende onderzoeksfase is nu afgesloten. RHP zet dit onderzoek voort om meer grip te krijgen op de genoemde aspecten voeding, stikstoffixatie en groeitesten. Er zijn nieuwe analysemethodieken nodig om uiteindelijk te kunnen komen tot het veilig combineren van meerdere grondstoffen in één mengsel. Die methodieken moeten leiden tot een juiste interpretatie en beoordeling van de eigenschappen van de grondstoffen en hun interacties.

Lees ook het eerder verschenen nieuwsbericht:
VERANTWOORD GRONDSTOFFEN STAPELEN? (30 NOVEMBER 2017)