Klei in potgrond voor sturing van groei

11 april 2019

Kwekers willen de groei van hun planten soms remmen, bijvoorbeeld in de perkgoedsector. Het gebruik van remstoffen komt in de tuinbouw echter steeds verder onder druk te staan. Voor de realisatie van een compactere plant wordt daarom steeds meer gekeken naar alternatieven voor chemische remmiddelen. Een potgrondmengsel met klei erin biedt zeker mogelijkheden om de groei te sturen. Hoe werkt dat precies?

Door klei in een potgrond blijft het gewas compacter. Dit komt doordat klei de beschikbaarheid van water en van fosfaat (P) kan verminderen. De groeiremming wordt versterkt door een potgrond te gebruiken met een laag GBW-gehalte (Gemakkelijk Beschikbaar Watergehalte) én door droog te telen. Kleiproducten in potgrondmengsels hebben effect op de beschikbaarheid van water. Het GBW is de hoeveelheid water die een plant makkelijk kan onttrekken aan de potgrond. De dosering van diverse kleiproducten beïnvloedt de waterbeschikbaarheid voor het gewas. Hoe fijner de kleiproducten hoe meer deze het GBW verlagen. Grove kleimaterialen in het algemeen hebben bij hoge doseringen pas een verlagend effect op het GBW.* Naarmate het GBW lager is en planten dus aanspraak moeten maken op moeilijk beschikbaar water, worden planten geremd in hun groei en ontwikkelen zich compacter en steviger. Om het GBW als gereedschap te gebruiken om gewasontwikkeling te sturen, moet dus wel droog worden geteeld; de potkluit wordt dan op een lager vochtniveau gehouden.

* Er is hierbij wel een verschil in kleimaterialen. Verse klei bevat namelijk nog water. Droog kleigranulaat geeft daarom meer effect, omdat het effectief meer kleimineraal bevat.

Door het toevoegen van klei aan een potgrondmengsel wordt de beschikbaarheid van fosfaat verlaagd voor de plant. In combinatie met vrijwel geen fosfaat bijmesten in de teelt, zorgt dit voor minder gewasgroei. Een lage fosfaatbemesting in potgronden met klei kan dus worden ingezet als gereedschap voor gewenste groeiremming. Dit werkt met alle kleisoorten.

Klei kan dus een hulpmiddel zijn bij het sturen van groei. Dit is echter wel afhankelijk van met name de mineralogische samenstellingen en fractie van de toegepaste klei én hoe de teelt plaatsvindt en de ervaring van de kweker. Er zijn veel verschillende kwaliteiten van klei op de markt, allemaal met hun eigen specifieke eigenschappen. Neem contact op met de leveranciers van klei en substraten voor advies over het realiseren van het gewenste effect.

Download het informatieblad over klei. Hierin staan nog meer effecten van klei in een potgrondmengsel nader toegelicht. RHP-gecertificeerde bedrijven kunnen dit informatieblad ook terugvinden in de RHP Toolbox op Mijn RHP.