20 december 2024
In november vonden twee bijeenkomsten plaats over potgrond en substraten, speciaal georganiseerd voor de Nederlandse (tuin)retail en groothandel. Op 14 november kwamen de retailers bijeen in Veenendaal en de groothandel op 27 november in Nootdorp. Dagvoorzitter Merthus Bezemer van GTC+ begeleidde deze middagen over thema’s als milieu-impact, duurzaamheid en potgrond in de toekomst.
De middagen begonnen met prikkelende stellingen van Merthus Bezemer van GTC+ die de deelnemers uitnodigde om actief mee te praten.
Er kwam toelichting op de huidige internationale wet- en regelgeving en CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). In de eerste bijeenkomst door Frank van der Heide (Tuinbranche Nederland) en in de tweede bijeenkomst door Floor Schamp van VGB (Vereniging voor Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten). Door ketenverantwoordelijkheid wordt de sector als geheel geraakt door CSRD.
Han de Groot (Vereniging Potgrond- en Substraatfabrikanten Nederland) gaf inzicht in de stand van zaken van het eind 2022 getekende Nederlandse convenant Milieu-impact potgrond en substraten en de transitie naar hernieuwbare grondstoffen. Nederland loopt met dit convenant tussen overheid, bedrijfsleven, keurmerken en een NGO voorop en de substraatsector neemt zijn verantwoordelijkheid. De inzet op de convenantsdoelstellingen voor 2025 ligt op koers.
Eén van de presentaties werd verzorgd door RHP, keurmerk en kenniscentrum voor substraten. Op 14 november door algemeen directeur Martine Holtkamp en op 27 november door operationeel directeur Marco Zevenhoven. Zij belichtten de uitdagingen en kansen met het gebruik van hernieuwbare grondstoffen, met als belangrijkste highlights het vinden van bruikbare nieuwe grondstoffen in grote volumes, het belang van het behoud van productkwaliteit- en veiligheid om teeltschades te minimaliseren, mogelijke oplossingen voor de shelf life van planten in toekomstige potgronden in de winkel en bij de consument thuis en de aankomende substraatvoetprint die is gebaseerd op de door Growing Media Europe ontwikkelde LCA-tool (life cycle analysis) voor een eerlijk vergelijk van de milieu-impact grondstoffen.
Hein Boon van Responsibly Produced Peat onderstreepte het belang van verantwoord gewonnen veen en de bijdrage hiervan aan het verminderen van de milieu-impact. Slechts 0,05% van de wereldwijde veengebieden wordt gebruikt voor substraatproductie. Veen met het RPP-label wordt uitsluitend gewonnen uit reeds ontwaterde, gedegradeerde veengebieden, waarbij negatieve gevolgen op aangrenzende natuurgebieden met hoge natuurwaarden worden voorkomen. Na gebruik wordt de best mogelijke bestemming met maximale milieuvoordelen toegepast, in overleg met lokale gemeenschappen en NGO’s. Dit betekent een betere toekomst voor de nu al gedegradeerde gebieden. In het beste geval herstel van de natuur en biodiversiteit van de veengebieden. Ook voor verantwoord gewonnen kokos is inmiddels een conceptschema ontwikkeld, dat tot april 2025 door vijf bedrijven op acht locaties wordt getest. Andere substraatgrondstoffen zullen volgen.
Ted Vollebregt (VPN, voorheen Klasmann-Deilmann) en Folkert Moll (Kekkilä-BVB) deelden praktijkinzichten over de grondstoffentransitie binnen de substraatindustrie. Substraatproducenten streven naar een lagere milieu-impact door aandacht te besteden aan energieverbruik, gebruikte materialen, emissies naar lucht, water en bodem, en transport. Volgend jaar gaan producenten dezelfde dataset gebruiken dankzij de in ontwikkeling zijnde LCA-tool, wat zal zorgen voor meer uniformiteit in gegevens over duurzaamheid. Het gebruik van hernieuwbare grondstoffen neemt toe, terwijl kwaliteit en beschikbaarheid van substraatgrondstoffen gewaarborgd moeten blijven. Verantwoord gewonnen veen is een essentiële ‘backbone’ voor veilige, hoogwaardige substraten. Deze substraten zijn cruciaal voor een gezonde, efficiënte voedselvoorziening wereldwijd en voor biodiversiteit en klimaatbestendige, groene stedelijke gebieden.
Frank van der Heide en Megan James presenteerden deze middagen namens Tuinbranche Nederland de consumentencampagne ‘Aardige aarde’, met als doel het bewust maken en voorlichten van consumenten over wat er in potgrond zit en de keuzes die ze daarin kunnen maken, uitleg over de doelen van het convenant en de weg ernaartoe. De campagne gaat volgend jaar van start in diverse winkels (tuincentra en bouwmarkten) én online via een website en sociale media. De aanleiding van deze consumentencampagne is het convenant.
Elise Wieringa en Peter den Boer (Intratuin) deelden 14 november hun ambities als marktpartij op het gebied van duurzaamheid. Joëlle Schneider van Royal Lemkes sprak op 27 november voor de groothandel. Als handelspartner in planten
voor de grootschalige retail, werkt Royal Lemkes samen met zo’n 800 kwekers. Per retailer verschillen de prioriteiten op het gebied van duurzaamheid. Om meer inzicht te krijgen over de samenstelling van het substraat wat met de plant in de pot meekomt, gaven beide bedrijven aan dat zij behoefte hebben aan uniforme data en data-uitwisseling over de substraatmengsels tussen substraatleverancier, kweker en henzelf.
Met deze bijeenkomsten zijn de eerste stappen gezet in het delen van inzichten en uitwisselen van ideeën in de keten rondom de milieu-impact van potgrond en substraten.
